บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักภาวะหลอดเลือดแดงแข็งในเชิงลึก พร้อมวิธีลดความเสี่ยงและวางแผนสุขภาพด้วยข้อมูลจากพันธุกรรม

ทำความเข้าใจ ภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง เกิดจากพันธุกรรมจริงหรือไม่?

ภาวะหลอดเลือดแดงแข็งคืออะไร?

ภาวะหลอดเลือดแดงแข็งเกิดจากการสะสมของไขมันและคอเลสเตอรอลที่ผนังหลอดเลือด ซึ่งนำไปสู่การอักเสบและการสร้างเนื้อเยื่อพังผืดในหลอดเลือด กระบวนการนี้ทำให้หลอดเลือดตีบและแข็งตัว ส่งผลให้การไหลเวียนของเลือดลดลง โดยเฉพาะหลอดเลือดที่สำคัญ เช่น หลอดเลือดหัวใจ หลอดเลือดสมอง และหลอดเลือดส่วนปลาย

สาเหตุสำคัญที่กระตุ้นภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง

• ไขมันในเลือดสูง: LDL หรือคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี ที่สะสมอยู่ในหลอดเลือด
• ความดันโลหิตสูง: ทำให้ผนังหลอดเลือดอ่อนแอและเสี่ยงต่อการอักเสบ
• การสูบบุหรี่: สารเคมีในบุหรี่ทำลายหลอดเลือดและเพิ่มการสะสมไขมัน
• พันธุกรรม: บางยีน เช่น APOE และ IL6 ส่งผลต่อกระบวนการเผาผลาญไขมันและการอักเสบในหลอดเลือด
   

พันธุกรรมกับความเสี่ยงภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง

พันธุกรรมมีบทบาทสำคัญในความเสี่ยงภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง ยีนบางชนิดส่งผลต่อระดับคอเลสเตอรอล ความดันโลหิต และกระบวนการอักเสบในหลอดเลือด ตัวอย่างยีนสำคัญ ได้แก่

1. APOE (Apolipoprotein E):

• มีผลต่อการลำเลียงและกำจัดคอเลสเตอรอลในร่างกาย
• ผู้ที่มียีน APOE ε4 มีแนวโน้มระดับ LDL สูงขึ้น ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง

2. IL6 (Interleukin 6):

• เกี่ยวข้องกับกระบวนการอักเสบในร่างกาย
• การทำงานผิดปกติของยีนนี้อาจเพิ่มการอักเสบในหลอดเลือด

3. CLOCK (Circadian Locomotor Output Cycles Kaput):

• ควบคุมนาฬิกาชีวภาพในร่างกาย ความผิดปกติของยีนนี้อาจเพิ่มความเสี่ยงหลอดเลือดแดงแข็งโดยอ้อมผ่านการส่งผลต่อการนอนหลับ

4. GHRL (Ghrelin):

• เกี่ยวข้องกับความอยากอาหารและการเผาผลาญน้ำตาล ความผิดปกติในยีนนี้อาจทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญของโรค

 
วิธีป้องกันภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง

1. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน

• ลดอาหารที่มีไขมันอิ่มตัว เช่น เนื้อแดง ของทอด และผลิตภัณฑ์นมไขมันสูง
• เลือกบริโภคไขมันดีจากปลาแซลมอน อะโวคาโด และถั่วต่าง ๆ
• เพิ่มใยอาหาร เช่น ผัก ผลไม้ และธัญพืชเต็มเมล็ด เพื่อลดระดับ LDL ในเลือด

2. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ

• ออกกำลังกายแบบคาร์ดิโอ เช่น เดินเร็ว ว่ายน้ำ หรือปั่นจักรยาน อย่างน้อย 150 นาทีต่อสัปดาห์
• การออกกำลังกายช่วยเพิ่มระดับ HDL (คอเลสเตอรอลชนิดดี) และลดการสะสมของ LDL

3. ตรวจสุขภาพเป็นประจำ

• ตรวจระดับคอเลสเตอรอลในเลือดทุกปี
• ตรวจความดันโลหิตและน้ำตาลในเลือด เพื่อป้องกันโรคที่เกี่ยวข้อง

4. ลดความเครียด

• ใช้เทคนิคการหายใจลึก ๆ หรือฝึกสมาธิเพื่อลดระดับความเครียดในชีวิตประจำวัน
• ความเครียดเรื้อรังส่งผลต่อระบบหัวใจและหลอดเลือดโดยตรง

5. เลิกสูบบุหรี่

• การเลิกสูบบุหรี่ช่วยลดการอักเสบในหลอดเลือดและปรับปรุงการไหลเวียนเลือด
   

Geneus DNA: เครื่องมือช่วยวางแผนสุขภาพจากพันธุกรรม

การตรวจ DNA ผ่าน Geneus DNA ช่วยให้คุณทราบข้อมูลสุขภาพเชิงลึกกว่า 500+ รายการ รวมถึงยีนที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด เช่น APOE และ IL6 แม้ว่าการตรวจนี้จะไม่สามารถป้องกันโรคได้โดยตรง แต่ข้อมูลที่ได้จะช่วยให้คุณวางแผนการดูแลสุขภาพเฉพาะบุคคลได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น:

• การปรับโภชนาการที่เหมาะสมกับพันธุกรรม
• การออกกำลังกายที่เหมาะกับร่างกาย
• การปรึกษาแพทย์เพื่อวางแผนการป้องกันโรคในระยะยาว 

สรุป
ภาวะหลอดเลือดแดงแข็งเป็นภัยเงียบที่ส่งผลต่อสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด การป้องกันและลดความเสี่ยงเริ่มต้นได้จากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน และการใช้เทคโนโลยีการตรวจ DNA อย่าง Geneus DNA เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลพันธุกรรมที่เกี่ยวข้อง การรู้จักพันธุกรรมของตัวเองไม่เพียงช่วยลดความเสี่ยงโรค แต่ยังเป็นก้าวสำคัญสู่การดูแลสุขภาพที่ยั่งยืนในระยะยาว

 
แหล่งอ้างอิง

• Mayo Clinic: Atherosclerosis
  American Heart Association: Genetics and Heart Disease
  National Center for Biotechnology Information (NCBI): APOE and Cardiovascular Risk